Skip to main content

कंबोडिया - मंदिरे आणि बरेच काही.

अंगकोरवाट आणि बाकी मंदिरे पाहून झाल्यावर सियाम रीपहुन एक बोट राईड अवश्य घ्यायला हवी. 

तसेही कंबोडियात सगळीकडे पाण्याच्या कालव्यांचे जाळे असल्याने सगळीकडे पाणी दिसतच राहते.

 पाण्याच्या तलावात कमळे तर आहेतच!


कंबोडियातील सर्वात महत्वाचे असे टोनले सॅप (सब/सप - असा उच्चार तिथले लोक करतात. ) तळे जवळच आहे. गोड्या पाण्याचे अत्यंत विशाल असे हे तळे आणि ह्याच नावाची नदी. ऋतूनुसार हिच्या प्रवाहाची दिशा बदलते हे एक आश्चर्यच आहे. 
२५ डिसेंबर २०१२ ला उतरत्या दुपारी आम्ही ह्या नौकाविहाराला गेलो होतो. मेकाँगचे काय किंवा टोनले सपचे काय, पाणी अतिशय मळकट आहे. लाल माती मिसळून झालेला गढूळ रंग असावा तसे आहे. ह्या तळ्यात अनेक तरंगत्या वसाहती आहेत. गावंच म्हणा ना लहानशी. मग त्यात घरे, दुकाने सगळे काही आहे. प्रामुख्याने कोळी इथे राहत असले तरी इतरही अनेक जण राहतात. काहीजण तर जन्मभर इथेच राहिलेले आहेत. काहीजणांकडे अधिकृत कागदपत्रे कोणत्याच देशाची नसतात. असेही काहीजण इथे राहतात असे कळले. 

इथल्या मुलांसाठी दुसऱ्या देशातील लोकांनी सुरु केलेल्या तरंगत्या शाळा, धर्मस्थाने देखील पाहायला मिळतात. 

तिथली मुले काहीतरी स्टंट दाखवून पैसे मागत असतात. मग ते उंचावरून उड्या मारणे असेल, सापाबरोबर एका टोपलीत बसणे असेल. हे सगळे पाहून मन अस्वस्थ होते हे नक्की. 

बोटीवर फडकणारा कंबोडियाचा राष्ट्रध्वज अर्ध्यावर उतरवलेला दिसतो आहे. त्याचे कारण बहुधा कंबोडियाचे माजी राजे नॉरदोम सिंहनूक ह्यांचे १५ ऑक्टोबर २०१२ ला निधन झाले होते. त्यांचा अंत्यविधी फेब्रुवारी २०१३ मध्ये झाला. त्यानिमित्त दुखवटा व्यक्त करणे हे कारण असू शकते. 
नॉम पेन मध्ये सर्वत्र त्यांचे प्रचंड मोठे फोटो लावलेले होते. 

आपण गेल्या काही पोस्ट्स मधून कंबोडियातील अनेक ठिकाणे पाहिली. ह्यात नाही आले असे महत्वाचे ठिकाण म्हणजे माउंट कुलेन. तुम्ही जाल तेव्हा ते अवश्य पहा. 

कुलेन हा सुंदर धबधबा. त्याचे पाणी इतके शुद्ध की कंबोडियातील पाण्याच्या बाटल्या तयार करणाऱ्या कंपनीचे तेच नाव आहे. त्या प्रवाहात अनेक कोरलेली शिवलिंगे, शेषशायी विष्णू हे सगळे प्रत्यक्ष पाहण्यासारखे असेल. आम्ही गेलो होतो तेव्हा वेळाच्या अभावी आमचे पाहायचे राहिले ते. अंगकोरवाट पासून साधारण २५ / ३० किलोमीटर अंतरावर असलेला हा पर्वत. आता गाडी अगदी वरपर्यंत जाते म्हणतात. तरीदेखील प्रत्यक्ष जाल तेव्हा त्या वेळची परिस्थिती कशी आहे ती चौकशी करून जा. आम्ही गेलो तेव्हा काय कारण होते माहिती नाही, पण गाडी वरपर्यंत जात नव्हती. 

कंबोडिया म्हणजे फक्त अंगकोरवाट? कंबोडिया म्हणजे फक्त जुनी मंदिरे? कंबोडिया म्हणजे फक्त टोनले सॅप आणि मेकाँग?

हे सर्व असूनदेखील ह्या खेरीज कंबोडिया खूप काही उरतोच. 

कंबोडिया म्हणजे अप्सरा नृत्य. मोठ्या कंपन्या तर आहेत. पण गरजू लोक त्या नृत्य नाट्यातले पोशाख घालून सर्व मंदिरांच्या बाहेर उभे असतात. त्यांच्याबरोबर तुम्ही फोटो काढून घ्यावे आणि त्यांना पैसे द्यावे म्हणून. 

जे अप्सरा नृत्यनाट्य सभागृहात सादर केले जाते त्याच्या जाहिराती शहरभर लागलेल्या असतात. एक फार सुंदर पोस्टर पाहायला मिळाले. महाराष्ट्रीय नऊवारी साडीशी ह्या पोशाखाचे खूप साधर्म्य वाटले म्हणून मुद्दाम फोटो काढून ठेवला. 
कंबोडियातील एखादा तरी सांस्कृतिक कार्यक्रम अवश्य बघा. आम्ही रॉयल पॅलेस जवळील पाहिला होता. त्या त्या देशाची संस्कृती, इतिहास पर्यटकांना सोप्या आणि रंजक पद्धतीने कळण्यासाठी अशा कार्यक्रमांचा खूप उपयोग होतो. 

आम्ही पाहिलेल्या कार्यक्रमात जनसामान्यांचे आयुष्य, त्यांच्या आयुष्यातील संस्कार दाखवले होते. विवाह संस्कार तर अगदी हिंदू विवाह संस्कारांसारखाच होता. सप्तपदी, होम ह्या सकट. 

अंगकोरवाट ला एका मंदिराबाहेर ही मुले उभी होती. त्यांना काही सादर करून दाखवायचे होते. पण आम्हाला ते बघायला वेळ नव्हता. त्यांनी मग पैसे नाही मागितले पण एक वेगळी मागणी केली. मी कपाळाला लावली होती तश्या टिकल्या मागत होते. दुर्दैवाने माझ्यापाशी त्या वेळी नव्हत्या अजून टिकल्या! 

ताडाची किंवा ताडासारखी झाडे अनेक. त्यापासून पेय तयार करून ते ताजे ताजे विकणारे अनेक जण मंदिरपरिसरात दिसतील. 

लोकांची भरपूर कष्ट करायची तयारी असावी असे वाटले. काटक लोक आहेत.

मंदिरावर वाढणारी झाडे काढत राहणे हा बहुतेक तिथे सतत करावा लागणार उद्योग असणार. हा माणूस असाच साधारण तीस फुटांवर चढलेला आहे. कुठेही संरक्षक दोरी बांधलेली नाही. 

सतत काम तरी किती करणार? कामात मध्येच मैत्रिणींबरोबर गप्पा मारण्यासारखा विरंगुळा हवाच!

जवळपास प्रत्येक मंदिराबाहेर हॅन्डमेड पेपरवर एम्बॉस केलेले अप्सरा नृत्य, रामायणातले किंवा इतर देखावे विकणारे कलाकार तुम्हाला दिसतील. आम्ही देखील त्यांच्याकडून खरेदी केली होती. घरात लावले देखील होते. 

बाकी खरेदीसाठी नॉम पेन मधील मोठे स्थानिक मार्केट किंवा प्रत्येक पर्यटन स्थळाजवळ असणारी विविध प्रकारच्या वस्तूंची दुकाने आहेतच. 

रस्त्यावरचे दुकान 
कंबोडियातील प्रसिद्ध टुकटुक- स्कुटर रिक्षा. 

इथले लोक सर्वसाधारणपणे अगदी साधे, सुस्वभावी, नम्र लोक आहेत. पर्यटन हा त्यांचा महत्वाचा व्यवसाय आहे. साधारणपणे फसवणूक फारशी करत नाही. आदराने बोलतात. अर्थात आदर द्यावा आणि घ्यावा हे सर्वत्र खरेच असते. 

 कोविड मुळे पर्यटन बंद असताना अंगकोरवाट ची व्यवस्था पाहणाऱ्या कोणालाही कामावरून कमी केले गेले नाही ही फार आश्वासक गोष्ट वाटते. त्यांना त्या वेळात मंदिरांच्या दुरुस्त्या करता आल्या. एरवी सतत पर्यटक येतजात असल्याने त्या दुरुस्त्या करायला वेळ आणि जागा मिळत नाही. व्हील चेयर जाईल असे रस्ते करण्याचा प्रयत्न एखाददोन ठिकाणी तरी झाला आहे असे वाचले. 

कंबोडियाने स्थैर्य अनुभवले तसेच अत्यंत वादळी कालखंड देखील अनुभवला. अशांतीचा कालखंड देशाच्या परिस्थितीवर खूपच वाईट परिणाम करून गेला आहे. एकेकाळची समृद्धी नाहीशी झाली आहे. परकीय आर्थिक मदत मोठ्या प्रमाणावर घ्यायला लागत आहे. 

युद्धकाळातले जमिनीतले बॉम्ब अजूनही फुटत असतात. रानात चरणाऱ्या जनावरांचे, शेत नागरणाऱ्या शेतकऱ्यांचे जीव घेत असतात. इतकेच काय मेकाँग नदीत बुडवली गेलेली दारुगोळ्याने भरलेली जी जहाजे होती, त्यातील दारुगोळा वर काढण्याचे काम अजून चालू आहे. पाण्यात वर्षानुवर्षे विषारी घटक पदार्थ विरघळले गेले असण्याचे दुष्परिणाम लोक भोगत आहेत. 

अशा अवचित फुटणाऱ्या बॉम्बमुळे जीव गेलेले तर असंख्य आहेतच पण अपंग झालेले देखील अनेक जण आहेत. ते मग जमतील ते वेगवेगळे उद्योग करायचा प्रयत्न करतात. पर्यटन स्थळाबाहेर वाद्यवृंद तयार करून, संगीत ऐकवून पर्यटकांकडून पैसे मिळवणे हे अनेक ठिकाणी पाहायला मिळते. 

युद्ध करणारे देश वेगळेच आणि ज्या भूमीवर युद्ध केले गेले तिथले भोगणारे वेगळेच. हा संपूर्ण इतिहास वाचायला हवा. 

कंबोडियात चीनची आर्थिक तसेच इतरही गुंतवणूक वाढते आहे. ह्या संपूर्ण प्रदेशातच चीनला आपले वर्चस्व स्थापित करायचे असावे. गुन्हेगारीत देखील वाढ होते आहे. 

पुरातन मूर्तींची वर्षानुवर्षे झालेली तस्करी हा तर मोठाच विषय आहे. अनेक मंदिरे जंगलाने वेढली गेली असल्याने तस्करांचे फावले. तस्करांनी एका रात्रीचे १२ डॉलर असा पगार देऊन शेजारी देशातील लोकांना कामाला ठेवले. काम काय? तर कंबोडियामधील मंदिरातील मूर्ती तोडून चोरून आणणे. अशा हजारो मूर्ती अगदी आत्ता आत्तापर्यंत चोरल्या गेल्या. कंबोडियातून बाकी जगभरात पाठवल्या गेल्या. आता त्या परत कंबोडियात याव्यात ह्या साठी कंबोडियाचे प्रयत्न चालू आहेत. नुकतेच ब्रिटिश सरकारला पत्र पाठवले गेले आहे की तुमच्या म्युझियम्स मधील कंबोडियातील / ख्मेर मूर्ती अधिकृतरीत्या तिथे आल्या आहेत का हे तपासून पहा. ज्या नसतील त्या कंबोडियाला परत करा. जगभरातून काही मूर्ती परत मिळाल्या देखील. आशा आहे की बाकी मूर्तीदेखील स्वस्थळी पोचतील. 

कंबोडियाला एकदा जाऊन आलात की तुम्ही विसरू शकत नाही कंबोडिया हे नक्की. 

-------------------------------------------------------------

Ref 

https://english.cambodiadaily.com/lifestyle/from-angkor-to-london-cambodia-tries-to-recover-its-looted-treasures-178969/

https://www.straitstimes.com/asia/asian-insider-podcast-how-chinese-money-transformed-cambodian-coastal-town-sihanoukville

https://www.phnompenhpost.com/national/efforts-ongoing-rid-kingdoms-rivers-wartime-curse

-------------------------------------------------

कंबोडिया मालिकेतील ह्या आधीचे लेख वाचण्यासाठी -
१. बांते स्रेइ एक सुखद स्वप्न 

२. अंगकोरवाट - विश्वाची अमूल्य ठेव. 
३.ता प्रोह्म आणि प्रेह खान-अजब न्याय नियतीचा   
४. बयोन चेहरे- एक रहस्य 

५.अंगकोर थम- टेरेस ऑफ लेपर किंग आणि इतर 

6.PhnomPenh-कंबोडियाची राजधानी 





Comments

Popular posts from this blog

देवरियाताल चंद्रशिला ट्रेक- भाग 1 - तयारी !!

  आपण स्वप्न पाहतो… आपण स्वप्ने पाहतो… त्यातील एखाद दुसरेच प्रत्यक्षात यावे म्हणून धडपडतो आणि बाकीची स्वप्ने कधीतरी नवलाईने आंजारायला गोंजारायला असावीत म्हणून त्यांना स्वप्न म्हणूनच राहू देतो.  हाय अल्टिट्युड ट्रेक हे माझे एक असेच स्वप्न होते, नेहमी भुरळ पाडणारे आणि तरीही प्रत्यक्षात आले तर इतक्या उंचीवर चालताना काहीशी धास्तीच वाटावी असे. त्यामुळे वर्षानुवर्ष ते स्वप्न प्रत्यक्षात न येता स्वप्नच राहिले होते.  नोव्हेंबरमध्ये माझी मैत्रीण धनश्री जगताप इंडियाहाईक्सबरोबर देवरिया ताल चंद्रशिला हा ट्रेक करून आली. तिच्याशी गप्पा मारताना या ट्रेकची सविस्तर माहिती मिळाली. मार्च एप्रिलमध्ये या संपूर्ण रस्त्यावर ऱ्होडोडेंड्रॉनची फुले फुललेली असतात असेही कळले… आणि मनातल्या स्वप्नाला पुन्हा एकदा जाग आली.  असे म्हणतात की देवरिया ताल म्हणजे जिथे यक्षाने युधिष्ठिराला प्रश्न विचारले ते तळे. वाटेत लागणारे तुंगनाथ हे तर जगातले सर्वात उंचावर असणारे शंकराचे मंदिर, पंच केदारापैकी एक. हे पांडवांनी बांधले आहे असे सांगितले जाते. ट्रेकचा समिट पॉईंट...

देवरियाताल चंद्रशिला ट्रेक - भाग 2 - सारी - देवरियाताल

दुसऱ्या दिवशी सकाळी ट्रेकला सुरुवात झाली तीच एका तीव्र चढणीने!! चढताना एका क्षणी मागे वळून आम्ही सारी बेस कॅम्पचा निरोप घेतला. परत येउ तेव्हा ट्रेक यशस्वीरित्या पूर्ण केला असेल की नाही, ते माहिती नव्हते. पण अनुभवसमृद्ध मात्र नक्की होऊन परत येऊ ह्याची ग्वाही मनातच दिली. सारी बेस कॅम्प 📷 Supan Shah रस्ता ओबडधोबड दगडांनी तयार केलेला होता. पण भुसभुशीत मातीत पाय घसरण्यापेक्षा दगड परवडले असे मनाला सांगत चढण चढत होते. 📷 Pawan Gowda ह्या फोटोवरून चढ किती होता त्याचा तर अंदाज येईल पण आम्ही सगळे कसे चढत होतो ते कळायचे असेल तर व्हिडिओ आहे ना! विडिओ - सम्राट दर्डा https://youtube.com/shorts/CJuWDSml8XU?feature=share रस्त्याचा सुरुवातीचा काही भाग लोकवस्तीतून जाणारा. पण तेथील घरेही अगदी तुरळक आणि तशी लांब लांब. हिरवीगार शेते मात्र दिसत होती. डोंगर उतारावर पायऱ्यांसारखे बांध घालत केलेली ही शेती संपूर्ण उतार जिवंत करत होती. The view 📷 Supan Shah 📷 Samrat Darda तासभर तीव्र चढणीचा रस्ता पार केल्यानंतर थोडया वेळाने तुलनेने जरा सपाट भाग आला तेव्हा हृदयाने थँक्यू म्हणायला सुरूवात केली!! तिथून चंद्रशिल...

देवरियाताल चंद्रशिला ट्रेक - भाग 3 - देवरियाताल -स्यालमी

ट्रेकचा तिसरा दिवस. कालचा सारी- देवरियाताल प्रवास तर खूपच छान झाला होता. पायही दुखले नव्हते की थकल्यासारखे देखील वाटले नव्हते. त्यामुळे उत्साहाने आजच्या दिवसाला सुरुवात केली. आजचा दिवस तसा अवघड असेल अशी, इंडियाहाईक्सच्या  वेब साईटवरचे वर्णन वाचून कल्पना आली होती. आज अंतर नऊ किलोमीटरपेक्षा जास्त होते. पण वाटेत अनेक शिखरे दिसणार होती. घनदाट जंगलातून जाणार होतो त्यामुळे अनेक पक्षीही दिसणार होते. त्याचीही उत्सुकता होती. सगळेजण देवरियाताल कॅम्पसाईट मधून बाहेर पडलो. अवघे एक दिवस वास्तव्य केलेले असले तरी मन थोडेतरी गुंतलेले असतेच.  देवरियातालच्या रस्त्याच्या डाव्या बाजूने एक जंगलवाटेचा फाटा होता. त्या वाटेने आम्ही निघालो. थोडा वेळ चालल्यावर आम्हाला पुन्हा एकदा चंद्रशिला शिखर दिसणार होते. अधून मधून दिसणारे हे शिखर आपल्याला कुठे पोचायचे आहे त्याची जाणीव करून द्यायचे, त्यानेही एक नवे बळ मिळायचे. पण आज आकाश इतके ढगाळ होते की शिखर दिसलेच नाही.उजवीकडे पुन्हा एकदा सारी गाव मात्र दिसले. 📷Cotrekker 📷Sumati Dhembre ह्या फोटोवरून कशा रस्त्याने आम्ही चालत होतो, चढ किती होता त्याची कल्पना येईल....

देवरियाताल चंद्रशिला ट्रेक - भाग 5- अंतिम भाग - बनियाकुंड- तुंगनाथ- चंद्रशिला

  📷Samrat Darda १५ एप्रिल, बनियाकुंड कॅम्पसाईट मधून काढलेला चंद्राचा सुंदर फोटो. त्या दिवशी शुक्ल पक्षातील सप्तमी किंवा अष्टमी असावी. कारण १७ एप्रिलला रामनवमी होती. सुंदर काळ्याभोर रात्रीचा सघन अंधार.. पौर्णिमा अजून साताठ दिवसांवर असली तरीही आत्तापासूनच तेजाळलेला चंद्र.. चमचमणारे, मध्येच ढगांच्या आड लपणारे चांदणे, आमच्या मनातील समिटविषयीची उत्सुकता..फार अनोखी रात्र होती ती.  उद्या पहाटे दोन वाजताचा वेकप कॉल असणार होता. आम्हाला आवरून, ब्रेकफास्ट करून तीन वाजता निघायचे होते. न विसरता घेण्याच्या गोष्टी तशा तर डे पॅक मध्ये भरूनच ठेवल्या होत्या. हेडलॅम्पच्या उजेडात सामान देखील आवरून ठेवले होते. पहाटे निघताना बाकी सामान मेन टेन्ट मध्ये नेऊन ठेवायचे होते.  इतक्या उंचीवर जायचे होते. काही तासांत आम्ही ४००० फुटांचा अल्टीट्युड गेन करणार होतो. झोपण्यासाठी डोळे मिटले खरे, पण मिटल्या डोळ्यांपुढेही बर्फाच्छादित शिखरांचीच दृश्ये तरळत होती. कधीतरी झोप लागली. सतत अधूनमधून जाग येऊन घड्याळात बघत होते. सगळे दोन वाजता उठणार, त्या आधी आपण आपले आवरून घेऊ या असा विचार डोक्यात होता तो बहुधा सतत ज...

देवरियाताल चंद्रशिला ट्रेक - भाग 4 - स्यालमी - बनियाकुंड

आदल्या संध्याकाळी भुरभुरत असलेल्या पावसाने हवेतला गारवा अजूनच वाढवला होता. इतक्या लहान तंबूमध्ये झोपण्याची पहिलीच वेळ होती. पण सुरुवातीचे दोन तास सोडले तर नंतरचे पाच तास चांगली झोप झाली. अगदी प्रसन्न जाग आली.काल एकदाच क्षणभर का होईना, मनात तरळून गेलेला,"आपण ट्रेक इथेच थांबवावा का?"ह्या विचाराचा आज कुठे मागमूसही उरला नव्हता. मनात होते,  "इरादे अगर पक्के हो, तो डगमगाए कदम क्यु? हौसले बुलंद हो तो सहमा सा हो मन क्यु? मंज़िल अब दूर नहीं.. बस संभल के चलना, कभी न रुकना, हार ना मानना, बस्स .. चलते रहना।" - वृंदा टिळक आमच्या सगळ्याच कॅम्पसाईट्स भन्नाट जागांवर होत्या. आजची स्यालमीची कॅम्प साईट देखील त्याला अपवाद नव्हती. नजर पोचेल तिथपर्यंत फक्त पर्वत रांगा आणि जंगल. मानवी वस्तीची जवळपास काहीच चाहूल नाही.  📷Samrat Darda  सगळ्यांचे आवरून वॉर्म अप करून आम्ही निघालो. आजचा सगळा रस्ता सुंदर असणार होता. काल इतके चढ उतार चढून उतरून आता सगळ्यांची चांगली तयारी झाली होती. शिवाय आज मी नीकॅप्स देखील घातल्या होत्या!! त्यामुळे समजा जरी आज रस्ता अवघड असला असता तरी काळजीचे काही कारण नव्हते....

ग्यानबोक पॅलेस, सेऊल, साऊथ कोरिया

राष्ट्रीय अस्मितेची चिन्हे परकीय आक्रमक पुसून टाकायचा प्रयत्न करतात, करतातच. जगभर अशी असंख्य उदाहरणे सापडतील. कारण त्याशिवाय त्यांना त्यांची सत्ता निर्माण करता येणार नसते. पण मग त्या त्या देशातील, देशावर प्रेम असणारे लोक काय करतात हे जाणून घ्यायचे असेल तर एक उदाहरण सांगते. आपल्याला सेऊल मधील ग्यानबोक  पॅलेस याच्याविषयी वाचायला हवे. ------------- तसा पोचायला आम्हाला थोडा उशीरच झाला होता. शेवटची इंग्लिश गाईडेड टूर चुकते की काय अशी भीती वाटायला लागली होती. अनेक कोरियन युवक युवती राजवाड्याकडे जाताना दिसत होते. विशेष म्हणजे त्यांनी पारंपरिक कोरियन पोशाख घातले होते. फार छान दिसत होते ते सगळे. आम्ही गेलो होतो, कोरियाच्या सार्वभौमत्वाचे मानचिन्ह असलेल्या ग्यानबोक पॅलेसला ( Gyeongbok Palace ) भेट देण्यासाठी.  तिकिटाच्या काउंटर जवळच राजवाड्याचे मुख्य प्रवेशद्वार आहे. त्याचे नाव आहे ग्वान्गमन गेट.( Gwanghwamun) . सेऊलच्या पुरातन इतिहासाचे प्रतीक असलेले हे प्रवेशद्वार १३९५ मध्ये बांधले गेले आहे. आज हे प्रवेशद्वार कोरियाची ओळख बनलेले आ...

Deoriatal - Chandrashila trek - Part 1 - Preparation

We dream… we dream about many things … but we strive to make only few of them a reality and leave the rest of the dreams as dreams only, to cherish them someday in our leisure time. A high altitude trek was one such dream of mine, always enthralling and yet a little daunting. So for years that dream remained a dream without becoming a reality. In November, my friend Dhanshree Jagtap did the Deoria Tal Chandrashila trek with Indiahikes. While chatting with her, I could get detailed information about this trek. She told that in March and April, rhododendron flowers will be blooming in this region … and the dormant dream was awakened once again. It is said that DeoriaTal is the lake where the famous Yaksha and Yudhishthira conversation had taken place. On the way to the summit, Tungnath is the highest temple of Shankara in the world, one of the Panch Kedars. It is said to have been built by the Pandavas. The summit point of the trek is Chandrashila. The place where Chandra did Tapas. It i...

Deoriatal Chandrashila trek - Part 2- - Sari to Deoriatal.

The next morning, the trek started with a steep climb!! At one point during the climb, we turned back and bade goodbye to the Sari base camp. It was not known whether we would successfully complete the trek or not. But I was sure that we will definitely come back with a life changing experience.   Sari Base camp  📷 Supan Shah The road was paved with rough stones. But while climbing I was telling myself that these stones were better than walking in the slippery soil. 📷 Pawan Gowda You can guess how much the climb was, from this photo, but if you want to know how we were climbing, there is a video! विडिओ - सम्राट दर्डा https://youtube.com/shorts/CJuWDSml8XU?feature=share The initial, few meters part of the road passed through populated areas. But the houses there were very few and sparse. Green fields were visible everywhere. Farming was done on the mountain slopes, by step method. This greenery enlivened the entire slope. The view 📷 Supan Shah 📷 Samrat Darda After walking o...

Deoriatal Chandrashila trek - Part 3- Deoriatal to Syalmi

 That was the third day of the trek. I was feeling contented. Yesterday's journey from Sari to Deoria was beautiful. Neither  were   my legs paining  nor was I feeling  tired.  Today was surely going to be a tough day.  I had read the description on the Indiahikes website, which gave a rough idea about the day. Today the distance was more than nine kilometers. But there were many peaks which will be visible on the way. We were going to pass through a dense forest, so there was a chance to watch variety of birds. So I was curious and excited about the journey.  All of us, left from Deoriatal campsite and started our journey.  Even though we had only been there for a day, we had already grown attached to the place. Even if it has only been a day, surely there is always attachment with the place.There was a fork in the forest path on the left side of the road to Deoriatal. We went that way. After walking for a while, most likely we were goi...

In Wai..with my aai!

When I was about to turn 50 ( this was long, long, ago in 2014 ), I decided that I will celebrate my birthday in the city where I took birth and with the person who gave me birth!! So here I was, in a small town called Wai, District Satara in the state of Maharashtra, India. I was coming to Wai after some decades and with faded memories. So the trip was an interesting mix of nostalgia and sightseeing. Aai - my mother, who was aged 85 at that time, was really happy to come to Wai! It was her birthplace, a place where she had stayed for the first two decades of her life, and also where her parents had stayed for a long time. She was flooded with memories and kept telling us about all the places. She kept on telling how many things have changed! Wai (other than being famous as my birthplace 😁) is famous for many beautiful temples (which are themselves wonderful pieces of architecture), seven picturesque ghats (steps built on the banks of river Krishna) and the building of ...